بازسازی صدمات پیچیده استخوان زایگوما و گونه به کمک پروتز میدفیس قرینه‌سازی‌شده و ساخت افزایشی تیتانیومی – قسمت اول

بازسازی ضایعات پیچیده زایگوما به دلیل نیاز به بازسازی طبیعی برآمدگی صورت و همینطور قرینه‌سازی ساختار آن چالشی در جراحی محسوب می‌شود. به طور کلی، روش‌های متنوعی برای بازسازی صدمات گونه و زایگوما وجود دارد که تمام آن‌ها به ندرت خصوصیات عملکردی و زیبایی مورد نیاز را فراهم میکنند.هدف این مطالعه ارائه روندی سیستمی و یکپارچه برای بازسازی صدمات استخوانی پیچیده گونه، به وسیله پروتز میدفیس تیتانیومی در چندین گام از اسکن بیمار تا تولید پروتز می‌باشد، به نحوی که زیبایی و قرینگی مناسبی برای صورت ایجاد شود.

موفقیت بلندمدت و تاثیرگذاری این ایمپلنت‌ها به فاکتور‌های متفاوتی از جمله طراحی، ماده سازنده ایمپلنت‌، دقت، بررسی بایومکانیکی، روند تولید و البته مهارت جراح بستگی دارد. به صورت کلی روش بازسازی قرینه‌سازی یکی از رایج‌ترین روش‌های در طراحی پروتزهای پزشکی محصوب می‌شود. با این روش امکان شبیه‌سازی ناحیه صدمه دیده با ناحیه سالم و حفظ قرینگی و ساختار آناتومیک امکان پذیر می‌شود.  آلیاژ تیتانیوم Ti6Al4V ELI به دلیل داشتن نسبت استحکام به وزن بالا، مقاومت سایشی زیاد و خواص مکانیکی مناسب یکی از محبوب‌ترین بایومتریال‌ها به حساب می‌آید. تیتانیوم و آلیاژ‌های آن در مقایسه با سایر بایومتریال‌های فلزی از جمله کبالت کروم و فولاد‌ خواص زیست‌سازگاری بسیار عالی‌ دارند.

نتایج این تحقیق نشان می‌دهد این پروتز میدفیس تیتانیومی از نظر زیبایی و زیست‌سازگاری نتیجه ای بسیار عالی دارد. پروتز سفارشی طراحی شده به روش قرینه سازی با دقت بالا بر روی نایحه صدمه فیت شد و ناحیه تومور را با کمترین میزان عدم تطابق (با تطابق بالا) بازسازی کرد. علاوه بر این نتیجه به دست آماده از آنالیز دو بعدی که از طریق پروتوتایپ تولید شده به دست آمد نشان‌دهنده دقت بالا و زیر ۲ میلیمتر بود به همین دلیل پروتز طراحی شده از نظر جایگذاری بدون خطا، قرینه‌سازی مطلوب و نتیجه زیبایی راضی‌کننده‌ای به همراه داشت. مطمئنا پروتز‌های تیتانیومی طراحی شده به روش قرینه‌سازی و تولید شده به روش ساخت افزایشی می‌توانند به عنوان روش جایگزین عملی برای بازسازی صدمات پیچیده ناحیه گونه در نظر گرفته شوند.

 

پروتز مندیبل شخصی‌سازی شده سه‌بعدی جهت بازسازی صدمات پیچیده فک پایین – قسمت سوم

نتایج و جمع‌بندی

بهبود چشمگیری در درد، جویدن، تکلم، فعالیت، تفریحات، شرایط روحی، اضطراب و کیفیت زندگی بیماران مشاهده شد. قرینه‌بودن صورت و اکلوژن بیماران با بازشوندگی کافی و حرکت جانبی (لترال) فک بدون انحراف در حین حرکت حاصل شد. این تحقیق نشان داد توسعه سیستم‌های طراحی و تولید به کمک رایانه در باز‌سازی‌های فک و صورت، نتایج جراحی را تا حد زیادی بهبود داده‌است، زیرا ابعاد و کانتور (هندسه سطح خارجی) پروتز می‌تواند با توجه به نیاز بیمار و تشخیص جراح شخصی ‌سازی شود. در سال ۲۰۱۶ لی و همکارانش در مطالعه‌ای جراحی بایمکس و بازسازی فک پایین به کمک پروتز مندیبل پرینت سه‌بعدی به روش ساخت افزایشی با پرتو الکترونی را مورد بررسی قرار دادند که نتایج موفقیت‌آمیزی از بازیابی عملکرد و زیبایی فک پایین به همراه داشت.  آن‌ها در این مطالعه ۲ عدد اباتمنت به طراحی مجازی خود اضافه‌کردند که به این روش امکان بازسازی دندا‌نها به کمک پروتز‌های دندانی فراهم شود.

نتایج جراحی به دست آمده در این مطالعه، نشان داد رضایت بیماران از نظر زیبایی، حرکات فک و اکلوژن تا حد زیادی با استفاده از روش بازسازی به کمک پروتز‌های سفارشی جلب شده است. ایمپلنت‌های دندانی یکپارچه قرار گرفته بر روی پروتز امکان بازیابی دندان‌ها رو فراهم کرد. عملکرد طبیعی فک بدون درد و بدون اثر مشهودی از اینسیژن حاصل شد. همچنین بازسازی راستا و بوردر تحتانی فک پایین و در نتیجه‌ی آن بازیابی شکل فک پایین به صورت کامل انجام شد.

مطالعات و بررسی‌های بیشتری با تعداد بیماران بیشتر و طراحی‌ها و ساختار‌های متنوع تر پروتز‌های تولید شده به روش ساخت افزایشی مورد نیاز است. به علاوه عکس‌العمل بافت نرم اطراف پروتز فک تیتانیومی نیاز به تحقیقات بیشتری دارد.

به نظر می‌آید پروتز مندیبل شخصی‌سازی شده برای بازسازی دقیق استخوان فک پایین با ظرافت بیشتر بسیار مفید است. کانسپت استفاده از  پروتز‌های سفارشی به کمک طراحی سه‌بعدی و مجازی درمان و مدل استئولیتوگرافی و طراحی و تولید به کمک رایانه باعث پیشرفت بسیار زیای در بازیابی استخوان مندیبل شده و دربه دست آمدن پروفایل صورت خوب، زیبایی و بازسازی دندان‌ها و جلوگیری از عوارض شدید مربوط به جراحی آتوگرفت کمک کننده خواهد بود.

پروتز مندیبل شخصی‌سازی شده سه‌بعدی جهت بازسازی صدمات پیچیده فک پایین – قسمت دوم

انتخاب بیماران

این مطالعه بین ژانویه ۲۰۱۷ تا ژانویه ۲۰۱۸ صورت گرفته است. در مجموع ۷ بیمار که برای درمان ضایعه فک پایین خود به مرکز درمانی ما مراجعه کرده و با درمان به روش گرفت استخوانی آتوگرفت موافقت نکرده بودند، تحت درمان به کمک پروتز مندیبل شخصی‌سازی‌شده قرار گرفتند. با استفاده از اطلاعات سی‌تی‌اسکن سه‌بعدی آنها طراح درمان به صورت سه‌بعدی و مجازی برای این بیماران انجام شد. این مطالعه شامل ۴ کیس آملوبلاستوما فک پایین، ۲ کیس انکیلوز مفصل گیجگاهی و یک کیس استئوکندرم کاندیل بود. تمام بیماران از نظر تغییرات درد، توانایی جویدن، مکالمه، فعالیت، تفریح، حالت روحی و اضطراب پس از شش ماه از جراحی مورد بررسی و ارزیابی قرار گرفتند. پرسشنامه کیفیت زندگی شامل شرایط زیبایی صورت و عملکرد فک در کنار کیفیت زندگی را شامل می‌شد.

 

روند طراحی:

ابتدا یک سی‌تی‌اسکن با کات ظریف توسط دستگاه اسکنر ۶۴ اسلایسه از بیماران تهیه شد. اطلاعات مربوطه به فورمت دایکام ذخیره شده و به یک سیستم شامل نرم‌افزای مربوط به طراحی و ساخت به کمک رایانه انتقال یافت . به کمک نرم‌افزار، اطلاعات تصاویر سی‌تی‌اسکن برای بازسازی سه‌بعدی در نماهای اکشیال، کرونال و سجیتال تبدیل شد.

از طریق یک جلسه آنلاین بین جراحان و مهندسین نرم افزارپزشکی که طی آن هر دو گروه تصاویر یکسان مربوط به نرم افزار شبیه‌سازی جراحی را مشاهده می‌کردند نظرات و موارد مورد نظر جراح توسط مهندسین پزشکی بر روی طرح درمان و طراحی پروتز اعمال شد. اسکن سه‌بعدی از نظر قرینگی ظاهری مورد بررسی قرار گرفت و تنظیم شد. طراحی از طریق قرینه‌سازی سمت آسیب ندیده صورت بر روی ناحیه‌ای که نیاز به بازسازی داشت انجام شد.

 

جراحی

به وسیله یک برش مناسب ناحیه دیفکت اکسپوز شد. سپس به کمک یک پروتز شخصی‌سازی‌شده سه بعدی  از جنس آلیاژ تیتانیوم Ti6Al4V-ELI و پروتز فسا از جنس پلی‌اتیلن UHMWPE ناحیه دیفکت بازسازی شد. به کمک طراحی قسمت گلنویید فسا شرایط قرارگیری مناسب قسمت مندیبل پروتز بر روی آن فراهم شد و از آسیب رسیدن به قسمت میانی فسا کرانیال یا تحلیل استخوان فسا جلوگیری شد. چربی زیرپوستی  بین دو قسمت مفصل مفصل برای تسهیل حرکت مفصل قرار گرفت.

جمع بندی و نتایجاین تحقیق را در بخش بعدی مطالعه کنید.