درد مفصل فک و اختلال عملکرد فک در سنین مختلف
درد در نواحی عصب سه قلو (که معمولاً درد دهان و صورت، درد فک یا درد مفصل گیجگاهی نامیده میشود) یک وضعیت نسبتاً شایع و ناتوانکننده در بیمار به وجود میآورد.
اختلالات گیجگاهی فکی (TMD) شامل گروهی از شرایط اسکلتی عضلانی و عصبی عضلانی است که مفصل گیجگاهی فکی (TMJ)، ماهیچههای جونده و تمام بافتهای مرتبط را درگیر میکند. بیماران معمولاً از درد مفصل فک، صداهای مفصلی و حرکت ناهماهنگ فک پایین شکایت دارند.
جابجایی دیسک قدامی یکی از شایعترین اختلالات داخلی مفصل TMJ است که ممکن است برای بیمار همراه با درد یا اختلال عملکرد فک باشد یا نه.
این شرایط عموماً با مشکلات پزشکی و اجتماعی قابلتوجهی همراه است. فعالیتهای عادی روزانه را مختل میکند، منجر به از کار افتادگی فرد میشود و تأثیرات منفی بر کیفیت زندگی بیمار دارد.
تاثیر متقابل عصب سهقلو و عصب نخاعی
علائم درد مفصل گیجگاهی فکی شروع درد ستون فقرات را پیشبینی میکند و وجود درد ستون فقرات شروع درد فک و سر درد را پیشبینی میکند، که نشاندهنده تأثیر متقابل بین ناحیه سهقلو و عصب نخاعی است.
دردهای شدید ناحیه دهان و صورت بیشتر در اثر دندان درد ایجاد میشود در حالی که درد طولانی مدت دهان و صورت عمدتاً ناشی از اختلالات اسکلتی عضلانی در قسمت TMJ است.
سه سوال مهم در تشخیص علت درد مفصل TMJ
در رابطه با بیمارانی که با مشکل درد در ناحیه فک به پزشک مراجعه میکنند، سه سوال مطرح میشود.
این سه سوال برای شناسایی بیماران مبتلا به درد مفصل فک و اختلال عملکرد به منظور بهبود کیفیت مراقبت از دندان طراحی شده است:
- آیا در شقیقه، صورت، فک یا TMJ خود یک بار در هفته یا بیشتر درد دارید؟
- آیا یک بار در هفته یا بیشتر به هنگام جویدن یا باز و بسته کردن دهانتان احساس درد دارید؟
- آیا فک شما یک بار در هفته یا بیشتر قفل میشود یا گیر میکند؟
بازه سنی شیوع درد مفصل فک و عوامل موثر بر آن
بر اساس این مطالعه دریافتیم که شیوع مقطعی علائم مکرر درد مفصل فک و اختلال عملکرد فک در دوران نوجوانی افزایش مییابد، در میانسالی به اوج خود میرسد و سپس به تدریج کاهش مییابد.
الگوی عمومی شیوع این علائم در طول زندگی بین زن و مرد مشابه بود، اما این علائم در زنان بهویژه در دوره باروری آنها بهطور معنیداری بیشتر بود.
زمان شیوع درد و اختلال عملکرد فک در دختران و پسران، همزمان با شروع بلوغ است.
بین سنین 14 تا 16 سالگی، دختران با شیوع قابل توجه درد مفصل گیجگاهی فکی و اختلال عملکرد فک در مقایسه با پسران مراجعه میکنند.
عوامل مؤثر در شیوع درد مفصل گیجگاهی ممکن است به دلایل بیولوژیکی، اجتماعی و رفتاری باشند که با مدل زیست روانی اجتماعی سازگار است.
“نقل مطالب با ذکر منبع بلامانع است”