1نتایج تحقیق

با توجه با نتایج نهایی تحقیق، شرایط قرارگیری و فیت بودن پروتز‌های سابپریوستیل شدیدا رضایت بخش بود. میانگین نمره فیت بودن ۷ از ۱۰ بود و تنها دو مورد تطابق ناکافی  داشتند ( با نمره ۴ و ۵) که دلیل آن وجود آرتیفکت ناشی از تاج دندان‌ها مجاور در طی قرآیند شبیه‌سازی ۳بعدی بوده است. هر چند این دو مورد در حین جراحی با استخوان بیمار‌ها تطابق داده شدند.

میانگین مدت زمان جراحی ۳/۴۴ دقیقه (انحراف از معیار 4/19± با میانه ۳۷) بود. هر چند این مقدار به شدت تحت تاثیر دو موردی بود که تطابق آن‌ها با استخوان شرایط مطلوب را نداشت، مواردی که ۸۵ و ۶۷ دقیقه از لحظه بیهوشی تا بخیه زمان بردند.

در فالو آپ یک ساله بیماران هیچکدام از ایمپلنت‌ها از دست نرفت (دچار فیلر یا غیر قابل استفاده نشد) و در نتیجه نرخ ماندگاری یکساله ۱۰۰ درصد بود. هر چند یکی از پروتز‌ها بلافاصله پس از عمل عوارضی از جمله درد و ناراحتی بیمار و همچنین ترشحات پس از جایگذاری ایجاد کرد و دو بیمار عوارض بلندمدت نشان دادند. عوارض کوتاه‌مدت شامل ۱۰ درصد بیماران و عوارض بلندمدت شامل ۲۰ درصد بیماران شد. هرچند همه این عوارض ذاتا جزئی  بودند اما ۳۰ درصد بیماران شرکت‌کننده دچار عوارض شدند.

با وجو اینکه این تحقیق دارای محدودیت‌هایی از جمله تعداد محدود نمونه‌ها و مدت زمان فالو‌آپ کوتاه‌مدت بود همچنان میتوان نتیجه‌گیری مثبتی برای آن متجسم شد. این روش ثابت کرد روش مناسبی برای ساخت پروتز‌های سابپریوستیل با دقت تولید بالا برای بیماران مسن دچار به آتروفی شدید استخوانی که از استفاده از روش‌های تهاجمی و بلندمدت درمان از جمله احیا استخوانی امتناع می‌ورزند مناسب است. علاوه بر این میزان عوارض کوتاه‌مدت و بلند‌مدت ایجاد شده نیز کم بود.

تاریخچه پروتز‌های سابپریو استئال

پروتز‌های سابپریوستئال اولین بار در اواسط قرن گذشته در سوئد و ایالات متحده معرفی شدند. این پروتز‌ها فیکساتور‌هایی سفارشی بودند که در زیر لایه پریوست قرار گرفته و از طریق تماس با استخوان زیر آن و به کمک پیچ‌های فیکسیشن و غشا مخاطی که بر روی آن قرار میگیرد ثابت می‌شدند. آن‌ها عموما از جنس‌های کبالت کرم و یا آلیاژهای تتیانیوم ساخته می‌شدند و به صورت پروتز‌هایی که با عبور از بافت مخاط در داخل حفره دهان ظاهر می‌شوند طراحی و استفاده می‌شدند.

در آن زمان تولید و استفاده از این نوع پروتز‌ها از نظر فنی کاری دشوار بود چرا که نیاز بود در مرحله اول جراحی شرایط فیزیکی استخوان‌های باقی‌مانده مورد ارزیابی و ثبت قرار گیرد که این جراحی ابتدایی برای بیماران به شدت آزاردهنده بود. پس از آن، در حین جراحیِ جایگذاری، میزان دقت این پروتز‌ها به شدت پایین بود که این مساله ریسک حصول نتایج غیر‌قابل پیش‌بینی را افزایش می‌داد.  در حقیقت نیاز به تطابق این پروتز با استخوان در طول جراحی می‌توانست منجر به طولانی شدن زمان جراحی شود که این مساله خطر بروز عوارض و عفونت را افزایش می‌داد.

پروتز‌های سابپریوستال برای سال‌ها مورد استفاده قرار گرفتند اما به دلیل مشکل جایگذاری و نرخ عوارض بالا با ایمپلنت‌های درون‌استخوانی (ایمپلنت‌های امروزی) که توسط پروفسور برنمارک در دانشگاه گوتنبرگ معرفی شدند جایگزین شدند. این نوع ایمپلنت‌ بسیاری از مشکلات پروتز‌های سابپریوستئال را حل کرده و به سرعت جای‌ آن‌ را گرفت.

یکی از شرایط مورد نیاز برای کاشت ایمپلنت‌های درون‌استخوانی کمیت و کیفیت کافی استخوان است. در نبود این شرایط سه گزینه در حال حاضر وجود دارد.

در پست بعدی هر یک از این روش‌ها به صورت خلاصه معرفی شده و در نهایت راه‌حلی که فناوری‌های نوین علوم ساخت و تولید از جمله تکنولوژی‌های پرینت سه‌بعدی فلزات در این زمینه ارائه می‌دهند به تفضیل معرفی خواهد شد.

تنها دو کیس مشکل اکلوژن داشتند که بلافاصله پس از جراحی مفصل مصنوعی فک مشاهده شد یک مورد مشکل باز ماندن فک در سمت آسیب دیده (open bite) و برای یک بیمار دیگر در سمت مقابل این مشکل به‌وجود آمده بود.

هر چند این مشکلات در بازه یک ماهه پس از جراحی و به کمک ارتودنسی برطرف شد. در یک مورد ضعف عضلانی موقت در شاخه‌های عصبی صورت در نواحی تمپورال و مارجینال مندیبل گزارش شد که در بازه ۳ تا ۶ ماهه پس از جراحی جایگزینی پروتز مفصل مصنوعی فک به طور کامل بهبود یافت.

درمان انکیلوز مفصل گیجگاهی از طریق آتروپلاستی شکاف برای دستیابی به باز شدن مناسب فک و سپس بازسازی مفصل انجام شد. استفاده از بافت‌های زنده و پیوند برای بازسازی مفصل با خطر بروز مشکلات متفاوتی از جمله نیاز به جراحی در نقطه‌ای دیگر (برای برداشت بافت و پیوند) ایجاد عوارض در محل برداشت، افزایش مدت زمان جراحی، امکان بازگشت مجدد انکیلوز، شکستگی گرفت و یا مشکل رشد بیش از اندازه همراه خواهد بود. برای بازسازی مفصل روش‌های متفاوتی به عنوان روش جایگزین بازسازی با استفاده از بافت و پیوند از جمله استفاده از مواد و سیستم‌های مصنوعی طراحی و ارائه شده‌ است. پروتز مصنوعی مفصل گیجگاهی فکی می‌تواند به حالت آماده یا شخصی‌سازی‌شده (سفارشی) تهیه شود. البته پروتز‌های آماده و غیر شخصی‌سازی‌شده ممکن است به دلیل عدم دقت کافی و برنامه‌ریزی مجازی قبل از جراحی برای جراح مطلوب نباشد اما از نظر هزینه نسبت به پروتز‌های سفارشی مقرون به صرفه‌تر هستند.

برای بررسی این موضوع که آیا استفاده از پروتز‌های مصنوعی مفصل گیجگاهی فکی می‌توانند روشی موثر در بازسازی مفاصل فک پس از آزادسازی انکیلوز باشند یا خیر نیاز است نتایج درمان به این روش با سایر روش‌های درمانی موجود برای انکیلوز مقایسه شوند. در مقاله‌ای سعید و همکارانش به این نتیجه رسیدند که بازسازی به کمک پیوند دنده و غضروف آن نتایج و بهبود مشابهی به نسبت استفاده از مفصل مصنوعی گیجگاهی فکی به همراه خواهد داشت. هرچند، عوارض ایجاد شده در گروهی که به کمک مفصل مصنوعی فک جراحی شدند خود ترمیمی بوده و اغلب آنها بدون نیاز به مداخله جراحی برطرف شده‌اند.

طبق یافته‌های به دست آمده استفاده از مفصل مصنوعی گیجگاهی فکی می‌تواند روشی موثر در درمان انکیلوز مفصل باشد، به ویژه در مورد بیماران بالغ و پس از سن رشد. نشان داده شد که عوارض و مشکلات پس از جراحی حداقل خواهد بود و این نکته نویدگر قابلیت استفاده از این روش به عنوان جایگزینی برای بازسازی مفاصل به جای استفاده از پیوند بافت و استخوان خواهد بود.

مزیت اصلی در استفاده از پروتز مصنوعی مفصل گیجگاهی فکی در مفاصل مبتلا به انکیلوز قابلیت شبیه‌سازی آناتومی مفصل طبیعی در این پروتز‌ها است که این مساله امکان فیزیوتراپی را با ریسک بسیار کم انکیلوز مجدد و نیاز به جراحی مجدد فراهم کرده و همچنین از ایجاد عوارض در محل برداشت پیوند و همچنین جراحی در ناحیه دیگری از بدن جلوگیری می‌کند.