تومور فک و بازسازی نواقص ناشی از آن
بازسازی فک پایین پس از تروما یا رزکشن تومور فک یکی از چالش‌برانگیزترین مشکلات جراحان فک و صورت است.
فک پایین یک عنصر مهم در چهره انسان است، زیرا شکل متمایز صورت را نشان می‌دهد و قاب سوم پایین آن را تعریف می‌کند. همچنین نقش مهمی در محافظت از راه هوایی، حمایت از زبان و دندان‌های پایین ایفا کرده و به عملکرد جویدن، صحبت کردن و تنفس کمک می‌کند.
هرگونه ناهنجاری فک پایین، مانند تومور فک و نواقص ایجاد شده بعد از آن، عدم قرینگی، مشکلات مادرزادی و یا ناهنجاری‌های ایجاد شده بر اثر تروما می‌تواند منجر به مشکلات زیبایی و عملکردی شود.
به همین علت یافتن بهترین راه‌حل برای ترمیم فک از اهمیت بالایی برخوردار است.
روش‌های ترمیم فک
در طول زمان برای ترمیم نواقص فک روش‌های مختلفی به کار گرفته شده است، مانند استفاده از اتوگرافت‌های مختلف و مواد آلوپلاستیک و … که در این میان استفاده از پروتزهای سفارشی برای بازسازی نواقص ناشی از خارج‌سازی تومور فک، امکانات جدیدی را در جراحی بازسازی فک ایجاد کرده است.
مزایای بازسازی نواقص حاصل از خارج سازی تومور فک به کمک CAD/CAM
روش‌های طراحی و ساخت پروتز ترمیم فک به کمک رایانه دارای چندین مزیت هستند:
- به علت دقت بالا در ساخت و تولید و مطابقت با آناتومی منحصر به فرد بیمار، به خوبی می‌توانند نواقص حاصل از برداشتن تومور فک را پوشش دهد.
- به دلیل اینکه نیاز خم یا برش حین جراحی ندارند روند جراحی را تسریع و تسهیل کرده زمان آن را کاهش می‌دهند.
- در بازیابی ظاهر و عملکرد دهان و فک موفق‌تر عمل کرده و نتایج بهتری را به دنبال دارند.
این در حالی است که روش‌های سنتی به زمان بیشتری در حین جراحی و همچنین برای بهبود کامل بیمار بعد از عمل احتیاج دارند و موفقیت آنها تا حدود زیادی به توانایی و تجربه جراح بستگی دارد.
گزارش بیمار
بیمار آقای ۲۹ ساله و مبتلا به تومور آملوبلاستوما در سمت چپ فک پایین است.
بیمار دو بار تحت عمل جراحی قرار گرفت که در ادامه به آنها اشاره می‌کنیم:
جراحی اول (خارج‌سازی تومور فک و بازسازی آن به کمک پلیت‌های بازسازی قدیمی) :
عمل رزکشن تومور فک و جایگذاری پلیت بازسازی، به سرعت و پس از مراجعه برای بیمار انجام شد اما پس از گذشت یک سال، بر اثر جابجایی پلیت در صورت بیمار، ناچار به خارج سازی آن شدند.
بعد از چهار سال و به دلیل عدم پیگیری بیمار، تومور فک مجدداً عود کرده و منجر به تخریب فک پایین شد.
عود مجدد تومور منجر به از دست دادن هارمونی و تقارن صورت به دلیل انحراف فک پایین به سمت چپ شده و بیمار را با مشکلات عملکردی نیز مواجه کرده بود.
جراحی دوم (بازسازی فک به کمک پروتزهای شخصی سازی شده) :
این بار بازسازی فک برای بیمار با استفاده از پروتز سفارشی تولید شده به روش پرینت سه‌بعدی انجام شد. پروتز جدید بیمار براساس توموگرافی کامپیوتری او (CT) طراحی و با استفاده از پرینتر سه‌بعدی تولید شد.
ایمپلنت نهایی به خوبی ناحیه ضایعه بجا مانده بر اثر خارج‌سازی تومور فک را پوشش داده و تقارن و زیبایی پیش از برداشتن تومور را به چهره بیمار برگرداند.
“نقل مطالب با ذکر منبع بلامانع است”
