این مطالعه در دپارتمان جراحی دهان فک و صورت بیمارستان و کالج Sharad Pawar Dental بین اکتبر 2007 و اکتبر 2009 به انجام رسیده است. سه بیمار که پس از قطع و برش فک پائین و از دست دادن بافت سخت، ملزم به بازسازی آسیب ایجاد شده بودند، در این مطالعه شرکت داشتند. هرسه بیمار برای انجام فرایند جراحی، شامل برش و ریزکشن بخشی از فک و صورت، و سپس بازسازی و اصلاح آسیب حاصل از جراحی قبلی به کمک پروتزهای شخصی‌سازی شده مناسب تشخیص داده‌شدند.

هیچ کدام از بیمار‌ها درگیر شرایط سیستماتیک نبودند. مبتلایان به بیماری‌های با احتمال بالای ابتلای مجدد به بیماری، همچون بیماری‌های بدخیم و حساسیت شناخته شده به متریال پروتز از این تحقیق حذف شدند.

بیمار 1

یک بیمار خانوم 27 ساله که از تورم در سمت راست پائین دهان به مدت 8 الی 9 ماه رنج می‌برد، معرفی شد. تورم از یک برجستگی کوچک شروع شد و به تدریج به اندازه حال حاضر بزرگ شد. بیمار همچنین به خاطر از دست دادن دندان‌های تحتانی پائین طی 2 تا 3 ماه اخیر ناراضی بود.

آسیب شناسی بافتی که بر روی نمونه بافت برداشته شده (Biopsy) انجام شد، سفت شدن و آهکی شدن (Calcifying) کیست دندانی اپیتلیال یا بافت پوششی (Epithelial odontogenic cyst) را تشخیص داد. با توجه به گسترش و شدت آسیب و جراحت موجود، که نوع درجه دوم از بیماری آملوبلاستوما (Ameloblastoma_نوعی تومور مندیبل) می‌باشد، برای بیمار طرح درمان ریزکشن بخشی از بافت در نظرگرفته شد.

“نقل مطالب با ذکر منبع بلامانع است”

عالی‌ترین هدف پس از هرگونه قطع عضو آسیب دیده بدن، از جمله رزکشن تومور فک نه تنها عملکرد صحیح آن می‌باشد، بلکه فراهم کردن یک بازسازی عملکردی و زیبایی از آن، که با حداقل مشکل سلامتی مواجه باشد نیز، مورد توجه است. در اختیار داشتن تجهیزات بازسازی گوناگون برای پزشکان جراح از اهمیت بسیار بالایی برخوردار است. عموما در هر عمل جراحی باید از تکنیک‌هایی با کمترین پیچیدگی که بیش‌ترین احتمال موفقیت برای بیمار را در پی دارد، استفاده شود.

بسیاری تکنیک بازسازی مرسوم در دسترس می‌باشد، که دارای مضرات ذاتی می‌باشند:

• دشواری تخمین میزان آسیب، پیش از جراحی.
• پیوند استخوانی و پیوند‌های میکرو عروقی با شیوع بیماری در عضو دهنده همراه هستند.
• محدودیت در اندازه و شکل متریال.
• طولانی شدن مدت زمان عمل جراحی.
• از بین رفتن زیبایی بیمار، ناشی از طبیعت بسیار پیچیده جراحی، و همچنین نیاز به مهارت بالای جراح.
• زمان صرف شده در اتاق عمل برای فرم‌دهی مجدد پلیت و پیوند استخوانی.
• دشواری در دستیابی به شکل و فرم مناسب فک و صورت، به وسیله تطابق‌دهی پروتز با آناتومی در حین جراحی، به دلیل عدم وجود دید کافی از آناتومی فک و صورت.
• فرایند مدل‌سازی و فرم‌دهی پروتز در حین جراحی، موجب دشواری و فشار زیاد عمل جراحی می‌شود.
• ریسک‌های محتمل شامل بیرون‌زدگی پلیت از پوست، شکستگی پلیت و پیچ، و شل شدن یا عفونت پیچ می‌باشد.
• استفاده نامناسب و یا غیر معمول از پلیت ممکن است منجر به تفکیک و از کار افتادگی بافت نرم و عفونت شود.
• خمش متکرر پلیت ممکن است دلیل شکستگی پلیت باشد.
• به طور معمول پلیت‌های از پیش ساخته‌شده به طور جانبی در محل آسیب دیدگی قرار می‌گیرند، که شکاف آسیب را پر نمی‌کند و منجر به حرکت و جابه‌جایی ناخواسته استخوان‌ها شده و تنش وارد بر پروتز را منجر می‌شود.

“نقل مطالب با ذکر منبع بلامانع است”

یک پروتز مفصل گیجگاهی شخصی‌سازی‌شده، مطابق با آناتومی فک بیمار طراحی شد. سی تی اسکن سر بیمار دریافت شد. از مجموعه تصاویر به دست آمده از سی تی اسکن بیمار، هندسه سه بعدی جمجمه، فک پائین، و فرورفتگی گیجگاهی فوسا به دست آمد. یک پروتز شخصی‌سازی‌شده برای مطابقت با آناتومی طبیعی TMJ چپ بیمار طراحی شد، و از یک جزء کوندیل از جنس تیتانیوم و یک فوسا از جنس پلی‌اتیلن با تراکم بالا، ساخته شد.

طراحی پروتز مفصل گیجگاهی، از یک فوسا که از پلی‌اتیلن با وزن مولکولی بالا ماشین‌کاری شد، و از یک قسمت کوندیل که با تیتانیوم پرینت سه‌بعدی شد، تولید گردید.

قسمت فوسا با استفاده از 6 پیچ، و قسمت کوندیل با استفاده از 5 پیچ با طول‌های 6 تا 8 میلیمتر ثابت شدند.

12 ماه پس از جراحی تعویض TMJ با پروتز، بیمار قادر به باز کردن دهان تا 38 میلیمتر بود، و درجه درد به 7 از 10 رسید. هیچگونه مشکل در جراحی، طی بررسی‌های پزشکی و رادیوگرافی پس از عمل گزارش نشد.

“نقل مطالب با ذکر منبع بلامانع است”

پروتز مفصل گیجگاهی، مفصلیست که از یک کوندیل فک پائین (Mandibular condyle)، و گلنوئید گیجگاهی (glenoid fossa)، در استخوان شقیقه تشکیل شده است. جراحی تعویض مفصل با پروتز مفصل فک آخرین مرحله درمان بیماری انحطاط شدید TMJ، شامل آرتوروز، انکیلوز (Ankylose)، تحلیل رفتگی کوندیل، تومور، و سرطان می‌باشد، و زمانی انجام می‌شود که روش‌های درمان سنتی موفقیت آمیز نبوده‌اند. هدف از جراحی تعویض مفصل گیجگاهی کاهش درد، بهبود عملکرد فک، حداکثر شدن قابلیت باز شدن دهان، و افزایش کیفیت زندگیست. در مقایسه با پیوند استخوان لگن و دیگر روش‌های بازسازی، ساختن مفصل گیجگاهی موجب کاهش بیماری به طور اساسی می‌شود.، زیرا عضو دهنده‌ای نیاز نیست، که به مفهوم زمان بستری کوتاه‌تر و بهبود عملکرد سریع بدون نیاز به ترمیم پس از جراحی می‌باشد. هرچند عدم موفقیت‌هایی نظیر شل شدگی پیچ، شکستگی ایمپلنت، آسیب به اعصاب حین جراحی و عفونت با نرخ 14% رخ می‌دهد و به طور ممتد تاثیر معکوس بر طول عمر پروتز دارد.

تولیدات افزایشی، شامل پرینت سه بعدی، با کاهش هزینه پرینترهای موجود و توسعه و پیشرفت تکنولوژی ذوب فلز با لیزر، محبوبیت بسیاری را در سال‌های گذشته کسب کرده. با تبدیل اطلاعات عکسبرداری پزشکی به مدل سه بعدی آناتومی، پروتزهای تعویض مفصل می‌توانند به سادگی، برای هر بیمار به طور سفارشی، مطابق با آناتومی منحصر به فرد هر بیمار طراحی شوند.

“نقل مطالب با ذکر منبع بلامانع است”

هدف از این بررسی، برجسته کردن و بحث در مورد دو تکنولوژی در حال ظهور برای بازسازی نقایص استخوانی در جراحی دهان و صورت می­‌باشد: 1) مدل­سازی سریع و کامپیوتری و ساخت پروتز شخصی‌سازی‌شده برای بازسازی نقص­‌های استخوانی بزرگ و 2) بلندی کف سینوس ماگزیلاری به عنوان یک مدل معتبر برای آزمایش رویکرد مهندسی بافت در توانایی روش­‌های جراحی تک مرحله‌­ای.

در این دو مدل استفاده از درمان­‌های سلولی به ویژه استفاده از درمان سلولی بنیادی چربی، موجب ترویج بازسازی و یا ساخت نواحی آسیب­‌دیده با استفاده از فعالیت­‌های زیستی می­‌باشد. در این بررسی فناوری­‌های ساخت افزودنی‌­های پزشکی مورد بحث قرار گرفته­‌است. همچنین بر پتانسیل سازه­‌های طراحی شده توسط مهندسی بافت به منظور بازگرداندن نقایص بزرگ استخوانی دهانی و فک بالا در موقعیت­‌های تحمل بار توسط جراحی یک مرحله­‌ای و یا دو مرحله‌­ای، تاکید می­‌شود. در حال حاضر اشکال عمده­‌ی استفاده از پروتزهای مورد استفاده این است که ظرفیت بارگذاری آنها برای بازسازی ضایعات استخوانی کم است چرا که این پروتزها عمدتا از سیمان استخوانی، چسب، ذرات و گرانول­‌ها تولید می­‌شوند. به همین دلیل برای ثابت کردن شکل نهایی منطقه­‌ی بازسازی نیاز به استفاده از یک مهار کننده می­‌باشد. به عبارت دیگر، سازه­‌های مهندسی بافت باید ساختار اصلی و پیچیده­‌ی زمینه (داربست)، سلول­‌ها و عوامل فعال زیستی را به درستی تقلید کنند تا قادر به بهبود عملکرد پیوند و بازگرداندن خواص مکانیکی به بافت آسیب‌­دیده باشند.

تکنیک ساخت به روش افزودنی به راحتی و به صورت خودکار با تکنیک تصویربرداری در تولید داربست به مهندسی بافت کمک می­‌کند و همچنین اجازه می­‌دهد داربست­‌ها در اندازه و شکل کلی و یا به صورت سفارشی برای هر بیمار ساخته­‌شود.

استفاده از این تکنیک در درمان نقایص استخوانی فک و صورت همواره با موفقیت همراه بوده­‌است.

“نقل مطالب با ذکر منبع بلامانع است”